Dieter Daemen

Expo #33 - Analyse van een verschijning (Het Landschap)

Dieter Daemen stelde al tweemaal tentoon in Emergent, telkens met een reeks digitale zwart-witfoto’s. Wat telkens opvalt, is de precisie van de observatie en de zorgzaamheid van de weergave. Terwijl het eerste getuigt van focus, afstand, objectivering, impliceert het tweede een opmerkelijke gevoeligheid en empathie. Deze zorg en precisie reikt tot de materiële uitvoering van het werk: ook dit- maal zijn de kaders van eigen makelij.

Net als de reeks no place like home, waarin hij toont hoe Vlamingen hun woningen afsluiten van hun omgeving, brengt Daemen in sussuring leaves met een kritische blik een vrij treurige praktijk in beeld: de mutilatie van bomen door extreem snoeien. Maar dankzij de zorgzaamheid waarmee hij zijn medium benadert, wordt de kritiek niet clichématig, en verkrijgt het werk een zekere melancholische lading.

Gelijkaardig aan de reeks Curtain, waarin hij gordijnen gefragmenteerd en geïsoleerd in beeld brengt, bevraagt Daemen ook hier wetmatigheden van de fotografie en van onze waarneming: “Dit werk uit 2017 bestaat uit een dertigtal beelden van eenzelfde treurwilg en bevraagt het vervormende en fragmenterende karakter van het fotografische beeld, dat nog te dikwijls als een betrouwbare en neutrale drager van waarheid wordt beschouwd.

Expo #27 - Abstracte kunst bestaat niet

Sinds de renaissance functioneert het schilderij als een venster, dat uitzicht biedt op een afgebeelde of gecreëerde wereld. Daarbij verlenen vooral het lineaire perspectief en het module- ren met licht en schaduw het beeld een diepte. Dieter Daemen neemt die virtuele diepte net niet helemaal weg, hij plaatst het golvende oppervlak van een gordijn juist achter het beeld- vlak. Daarin schuilt enige overeenkomst met wat het analytisch kubisme deed: kleurenpalet en diepte tot een minimum beperken, om zo de klassieke schilderkunst te analyseren en te deconstrueren. Jaren later schilderde Gerhard Richter, in grijswaarden, een aantal gordijnen. Nu kan alle aandacht gaan naar het subtiele spel van licht en schaduw, naar een rijke en ge-nuanceerde tactiliteit. Hier en daar wordt deze intimiteit bruut verstoord, doordat het beeld
met tape is weggerukt. Daemen kadreert zodanig dat het gordijn als een ‘all-over structure’ het hele beeld inpalmt.
Door niet alleen de volledige context rond het gordijn, maar zelfs zijn rand uit de foto te bannen, voert de fotograaf een abstractie door, en laat hij het beeld verweesd achter. Daarom laten deze foto’s zich zo gewillig in reeksen sorteren, op hun kop of hun zij plaatsen, of in een nieuwe, concrete context inpassen.

Expo #19 - De la tranquillité/van het verpozen

Dieter Daemen fotografeert, meestal digitaal en in zwart-wit. Wat opvalt in al zijn werk, zijn de precisie van de observatie en de zorgzaamheid van de weergave. Terwijl het eerste getuigt van focus, afstand, objectivering, impliceert het tweede een opmerkelijke gevoeligheid, openheid en empathie ten opzichte van de onmiddellijke omgeving. Het onderwerp mag dan, in bepaalde reeksen, vrij banaal ogen, de beschreven kenmerken verlenen deze foto’s het precieuze van een miniatuur.