Rui Chafes

Expo #4 - Een onvervalste leugen

De twee sculpturen van de Portugees Rui Chafes, waarvan recent een grote retrospectieve in het museum Calouste Gulbenkian te Lissabon gepresenteerd werd, verwijzen in hun titels naar Giorgio De Chirico. De schilderijen van De Chirico (uit de eerste helft van de vorige eeuw) worden gekenmerkt door een diepe verstilling en vervreemding. De twee sculpturen ogen tegelijk sierlijk en agressief, bevallig en dreigend. Op de vraag of het werk abstract of figuratief is, antwoordt de kunstenaar dat hij het aan de toeschouwer overlaat dat te bepalen. De metalen sculpturen van Rui Chafes worden nooit gegoten; ze bestaan uit geplooid plaatstaal. In de realisatie van het werk speelt de constructie dus een grote rol, maar in het resultaat zijn de sporen van die arbeid weg geschilderd met matte zwarte verf. Deze opheffing of neutralisering van de materie is ontleend aan de klassieke beeldhouwkunst. Tussen de realisatie en de waarneming van het beeld vindt zodoende een metamorfose plaats. Precies daardoor kan de toeschouwer zich om de tuin laten leiden. Wat feitelijk een groot gewicht heeft, schept door zijn pure vorm (ontdaan van zijn materialiteit) de illusie te zweven.