Stalen ellipsen zijn ontwikkeld volgens hun lange assen in respectievelijk vier of zes facet- ten. In een vierdelige installatie zijn ze concaaf en convex op een horizontaal vlak geplaatst. Alle onderdelen zijn van dezelfde grootte en dikte. Hoe verwonderlijk dat ze er zo verschil- lend uitzien. Die variatie getuigt van de wissel- werking tussen wiskundige invariantie (onveranderlijkheid) en de ongrijpbare veelvuldigheid van de gewone ervaring.

Tijdens zijn solotentoonstelling in 2016 presenteerde Royden Rabinowitch (geboren in Toronto in 1943) een reeks metalen sculpturen en acryltekeningen, geïnspireerd door Samuel Becketts roman Murphy. Ze functioneren als metaforen van het praktische maar cruciale onderscheid tussen de afstandelijke, afgeleide wereld van wetenschappelijke feiten en de nabije, concrete context van waarden en betekenissen. Alle kunstwerken in de expositie bestonden uit onophefbare tegenstellingen. De operaties en protocollen waarmee ze ontworpen of uitgevoerd zijn, weerspiegelen de kloof tussen de abstracte, homogene en grenzeloze ruimte van de geometrie enerzijds en de begrensde omgeving van onze directe ervaring, indrukken en gevoelens anderzijds. Daarmee getuigen ze van de onvermijdelijke ironie en dubbelzinnigheid van het moderne bestaan.

Einstein Gravity Alongside Quantized Einstein Gravity van Royden Rabinowitch bestaat uit twee kratten met sinaasappelschillen. In de eerste zijn die spiraalvormig geschild, in de tweede in sferische driehoeken. Het werk vormt een hommage aan Roger Penrose, de wis- en natuurkundige die in 2020 de Nobelprijs voor Natuurkunde ontving. De titel van Rabinowitch’ tekeningen, Freedom + Necessity, verwijst naar een essay uit 1954 van Alfred Ayer. De tekeningen zijn gerealiseerd tijdens de lockdown, toen Rabinowitch niet naar de metaalfabriek kon: voor hem de meest stabiliserende factor, omdat alles wat daar gebeurt noodzakelijk is – in tegenstelling tot de schier eindeloze vrijheid van de kunstenaar. In de tekeningen trachtte hij de grootst mogelijke ‘noodzaak’ na te streven, door enkel in de 4 hoeken van een blad papier te werken. Elk blad is immers absoluut gedefinieerd door 4 hoeken. De met blauwe inkt getekende cirkels zijn louter bepaald door translaties en rotaties. Maar, tegelijk, is die locatie het enige dat ze met elkaar gemeen hebben; geen enkele cirkel is dezelfde, vermits ze alle met de vrije hand getekend zijn. Dit was het krachtigste oordeel over de verhouding tussen ‘noodzaak en vrijheid’ of tussen ‘wetenschap en kunst’ die Rabinowitch daar en toen kon maken.

Royden Rabinowitch (°Toronto, 1943) presenteert een nieuwe reeks metalen sculpturen en acryltekeningen, geïnspireerd door Samuel Becketts roman Murphy. Ze functioneren als metaforen van het praktische maar cruciale onderscheid tussen de afstandelijke, afgeleide wereld van wetenschappelijke feiten en de nabije, concrete context van waarden en betekenissen. Elk van deze kunstwerken bevat onophefbare tegenstellingen. De operaties en protocollen waarmee ze ontworpen of uitgevoerd zijn, weerspiegelen de kloof tussen de abstracte, homogene en grenzeloze ruimte van de geometrie enerzijds en de begrensde omgeving van onze directe ervaring, indrukken en gevoelens anderzijds. Daarmee getuigen ze van de onvermijdelijke ironie en dubbelzinnigheid van het moderne bestaan. Dit erkennen vormt de noodzakelijke basis van een seculiere ethiek en een ‘Open Society’.

Om zijn Barrel Constructions te realiseren, laat Royden Rabinowitch een ton aan duigen vallen. Met deze duigen maakt hij elementaire constructies – als maakte hij een vlot na de schipbreuk. Als kind was hij mateloos gefascineerd door de tonnen die dicht bij huis gefabriceerd werden. De jonge Rabinowitch zag de gelijkenis tussen de constructietekeningen van de tonnen en de indrukwekkende wereldkaarten in zijn klas. Later las hij een boek van Johannes Kepler (1571-1630) over de berekening van oppervlaktes en volumes, getiteld Nieuwe soliede geometrie van wijnvaten – Kepler’s bijdrage aan de ontwikkeling van de integraalrekening. Een sculptuur zoals Rudolf Steiner Exposed by Samuel Beckett through Three Axes – after “Murphy” vindt haar oorsprong in een aantal elementaire wiskundige vergelijkingen. Deze worden omgezet in een plan en een opstand, getekend op ruitjespapier, die als basis dienen voor de operaties die in de fabriek op metalen platen uitgeoefend worden om de sculptuur te realiseren. Centraal in Rabinowitch’ visie en oeuvre staat het besef van de onoverbrugbare kloof tussen de wereld van de (wetenschappelijke) feiten en die van de (menselijke) waarden, tussen de volkomen abstracte, homogene en grenzeloze ruimte van de geometrie en de wereld van onze heel beperkte en futiele, visuele, tactiele en motorische impressies en operaties.