Jean Katambayi Mukendi

Expo #27 - Abstracte kunst bestaat niet

De in het Congolese Lubumbashi verblijvende kunstenaar Jean Katambayi Mukendi, zoon van een elektricien, is zelf wiskundige en ingenieur. In zijn benadering van een situatie of problematiek gaat hij analytisch te werk,
waarbij hij basiscondities en elementaire bestanddelen definieert. Vervolgens combineert hij deze, in de vorm van geometrisch geconstrueerde tekeningen, bewerkte kaarten of ingenieus ineengezette sculpturen, zodanig dat ze de problematiek visualiseren, en deze als een soort poëtische machine gaan ‘verwerken’. Het resultaat fungeert tegelijk als een allegorie, die een abstract, complex geheel van relaties representeert, én als een zelfportret van de kunstenaar.
Deze poëtische machines visualiseren/verwerken dikwijls aspecten van de situatie in Mukendi’s land – onder andere het gegeven dat Congo tal van grondstoffen levert voor de ontwikkeling van hedendaagse technologie, terwijl haar inwoners daar zelf nauwelijks van kunnen genieten. Een prangend voorbeeld is de door het Westen opgedrongen spaarlamp. Terwijl de traditionele gloeilamp het goed deed, kan de spaarlamp de pieken in het elektriciteitsnetwerk niet aan. Mukendi’s Afrolampen bestaan uit zwart en wit, licht en duisternis. Tekenend is ook de tegenstelling tussen het verkeer van goederen en dat van personen.
Ondanks het feit dat Mukendi’s kunstwerken intussen internationaal circuleren, raakt hij nauwelijks Fort Europa binnen.